Το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής ως μέσο υλοποίησης της ουτοπίας
Ποιος από όσους έχουν διαβάσει την «Βαρειά Βιομηχανία στην Ελλάδα» του Μπάτση δεν έχει νιώσει την ανάγκη, την επιτακτική επιθυμία, να δει ένα παρόμοιο πρόγραμμα για την σημερινή Ελλάδα; Ένα πρόγραμμα, που να αφορά σε κάθε κλάδο της ελληνικής οικονομίας και που να δείχνει επιστημονικά ότι ένας άλλος δρόμος δεν είναι απλά αναγκαίος, είναι και απολύτως εφικτός, αν και μόνο αν, το αποφασίσει ο ελληνικός λαός.
Κατά τη ταπεινή μου γνώμη, λοιπόν, είναι πολύ ελπιδοφόρες, οι
προσπάθειες κατάρτισης ενός τέτοιου προγράμματος, παρά τις αδυναμίες και τις αντιρρήσεις
που μπορεί να έχουμε όλοι μας με κάποιες απ’ αυτές. Αξίζουν τον κόπο γιατί αποκαθάρουν
την ουτοπία από την αρνητική της συνδήλωση (το αδύνατο) και την επαναφέρουν στην
σωστή της διάσταση (αυτό που δεν υπάρχει ακόμα, αλλά είναι εφικτό).
Τα "φυλετικά ελαττώματα" των Ελλήνων
Διαβάζοντας το πιο πρόσφατο, εξ αυτών των προγραμμάτων, αυτό του δικτύου EreNSEP, μετά τις αρχικές μου σκέψεις που αφορούσαν στο καθαρά τεχνικό κομμάτι του προγράμματος, ακολούθησαν - αντανακλαστικά - συνειρμοί που σχετίζονταν με την προσπάθεια μου να εξηγήσω την ανάγκη της Ελλάδας να φύγει από την ΟΝΕ σε συμπολίτες μας. Όλοι ξέρουμε τι συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις… Στην συντριπτική πλειονότητα των περιστάσεων αντιμετωπίζουμε, ειρωνεία, καχυποψία, γνήσιο φόβο, απογοήτευση και μοιρολατρία. Αλλά αυτό που δεν παλεύεται είναι η ξερολίαση ! Αυτή, δηλαδή, η περίεργη αίσθηση αυτάρκειας του Έλληνα, η οποία ως φαινόμενο απ’ ότι φαίνεται δεν είναι απλά μια διαφορετική εκδήλωση της ήττας και της απόγνωσης, ούτε αποτέλεσμα της χρόνιας και συστηματικής προπαγάνδας.
Χαρακτηριστικά είναι τα παρακάτω λόγια του Γεωργίου Σκληρού:
«Ο πολύς κόσμος, όταν κρίνη για τέτοια δύσκολα θεωρητικά
ζητήματα, σχεδόν πάντοτε λέει ανοησίες γιατί νομίζει πώς του αρκεί η καθημερινή
πραχτική πείρα της ζωής για να λύση οποιοδήποτε ζήτημα. Δεν υποψιάζεται το
πολύπλοκο του πράγματος, το ότι χρειάζονται ένα σωρό γνώσεις, ιδίως ιστορικές
και κοινωνιολογικές, για να μπορέση να σχηματίση μια γνώμη που να πλησιάζη
λιγάκι την αλήθεια. Την τάση αυτή στην προχειρολογία και την προθυμία να λύη
όλα ανεξαιρέτως τα ζητήματα και τα πιο θεωρητικά και επιστημονικά, με δύο –τρία
φρασίδια της “πραχτικής σοφίας”, την απαντά
κανείς ιδίως στις αμόρφωτες κοινωνίες της Ανατολής, όπου οι άνθρωποι
έχουν αρκετά ανεπτυγμένο το πραχτικό πνεύμα της βιοπάλης, αλλά τελείως
εκμηδενισμένη κάθε ικανότητα προς θεωρητική, φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη
που δεν έχει άμεση σχέση με την πραχτική ζωή. Σε καμία όμως κοινωνία δεν οργιάζει τόσον η
προχειρολογία και η αυταπάτη της εμφύτου σοφίας όπως στη δική μας. Αυταπάτη η
οποία ωθεί τον Έλληνα μέχρι του κωμικού σημείου να θέλη να συζητήση οποιοδήποτε
θέμα και με ειδικούς ακόμα, χωρίς τον παραμικρό δισταγμό για την ανεπάρκειά του...Οι σπουδαιότερες φυλετικές αρνητικές ιδιότητές μας είπαμε ότι είναι: Η φανατική προσήλωση στο ψέμα που κολακεύει τις εθνικές μας αδυναμίες και προλήψεις, ή εξυπηρετεί τα προσωπικά πάθη και συμφέροντά μας και η περιφρόνησή μας στην αλήθεια και δικαιοσύνη εφ' όσον αυτές πειράζουν έστω και την πιο μικρή αδυναμία μας. Ο σατανικός ατομικισμός, που όλα τα υποτάσσει στην πρακτική καριέρα του ατόμου και στο συμφέρον της οικογένειας του, ολότελα αδιαφορών για ανώτερα κοινωνικά ή ανθρωπιστικά ιδανικά...»
(“Τα σύγχρονα προβλήματα του
ελληνισμού”, 1919. Αναφέρεται στο ανθολόγιο του Λουκά Αξελού με τίτλο “Scripta Manent”, εκδόσεις Στοχαστής, 2013, σελ.102-103).
Τάδε έφη Γεώργιος Σκληρός εν έτει 1919 ! Όπως λέει και ο ίδιος
αυτά τα «φυλετικά μας ελαττώματα» πρέπει να επαναλαμβάνονται, ώστε να δημιουργηθεί
μια «σταθερή κοινή γνώμη, που να καυτηριάζει διαρκώς εκείνα που ως τώρα τα επαινούσαν
και τα λιβάνιζαν όλοι». Δεν τα αναφέρω, λοιπόν, για να διαιωνίσω την
μοιρολατρία, ούτε φυσικά για να «αποδείξω» ότι ο ελληνικός λαός είναι «γενετικά»
ανίκανος για μια καλύτερη ζωή, ελεύθερος και κυρίαρχος στη χώρα του. Τα αναφέρω
ώστε να πάψει αυτό το παραμυθάκι περί σοφού λαού.
Μέσα μας ο "ανθρωπάκος", μέσα μας και το μεγαλείο
Ο λαός μας είναι απόλυτα ικανός για όλα. Μέσα μας είναι ο «ανθρωπάκος», μέσα μας και το μεγαλείο !
Απόδειξη αυτού είναι ότι μετά από μερικά χρόνια από τα όσα
αποθαρρυντικά έγραψε ο Σκληρός, ο ελληνικός λαός μεγαλούργησε. Μιλάω φυσικά για
την εποποιία της αντίστασης στην κατοχή (1941-1944), όπου σύμφωνα με τα
λεγόμενα του Βρετανού πράκτορα και ιστορικού Chris Woodhouse: «Τα δώρα του τεχνικού και πνευματικού
πολιτισμού είχαν βρει το δρόμο τους προς τα βουνά για πρώτη φορά. Σχολεία,
αυτοδιοίκηση, δικαστήρια, δημόσιες υπηρεσίες, που είχαν κλείσει με τον πόλεμο,
λειτουργούσαν και πάλι. Θέατρα, εργοστάσια, τοπικά κοινοβούλια, λειτουργούσαν
για πρώτη φορά. Οργανώθηκε κοινοτική ζωή, στη θέση της πατροπαράδοτης
ατομιστικής ζωής του Έλληνα αγρότη» ( Christopher Woodhouse. “Το μήλο της έριδος”. Εκδόσεις Εξάντας, 1976. Σελίδα 123).
Στην πάλη απέναντι
στον κατακτητή ο ελληνικός όχλος έγινε λαός. Μετατράπηκε, δηλαδή, στο συλλογικό
επαναστατικό υποκείμενο που παλεύει τον τύραννο, ώστε να εγκαθιδρύσει
δημοκρατία και αυτονομία. Μέσω αυτής της επαναστατικής διαδικασίας αντιμετωπίστηκε
ο «σατανικός ατομικισμός», που στηλιτεύει ο Σκληρός, και άρχισε να καλλιεργείται
η έννοια της «κοινοτικής ζωής», της αλληλεγγύης και της ενεργού συμμετοχής στα
κοινά. .
Επαναλαμβάνω: Ο ελληνικός λαός βρίσκεται σ’ ένα δίλημμα.
Είτε θα γίνει αετός, είτε θα παραμείνει κότα. Είναι απόλυτα ικανός και για τα
δύο ενδεχόμενα.
Θέλω να πιστεύω ότι θα δει το συμφέρον του, θα τιμήσει τις φωτεινές
πτυχές της ιστορίας του και θα επιλέξει το πρώτο. Ας καταπολεμήσουμε, λοιπόν,
τον κακό μας εαυτό, ας αποτινάξουμε επιτέλους τον μέγα δυνάστη φόβο και ας πιάσουμε
το νήμα από εκεί που άδοξα το άφησαν οι πρόγονοί μας το ’44. Μόνο τότε τα (όποια)
προγράμματα θα αποκτήσουν χρηστική αξία και θα γίνουν υλική δύναμη -αρωγός στην
προσπάθεια μας για την οικοδόμηση μιας ελεύθερης και δημοκρατικής Ελλάδας.